Son dönemlerde adını sıkça duyduğumuz ketojenik diyet kısaca; yüksek oranda sağlıklı yağ içeren, düşük karbonhidrat oranı olan ve yeterli protein içerikli bir beslenme biçimidir.
Hastalıklarla İlişkisi
Ketojenik diyet epilepsisi olan çocuklarda tedaviye ek olarak kullanılır. Bu diyetle hastaların nöbet geçirme oranlarında iyileşmeler sağlar. Son zamanlarda ise ketojenik diyetin kilo verme noktasında da etkili olduğu yapılan çalışmalarla belirlenmiştir.
Ketojenik diyet insülin seviyelerinde iyileşmeler sağladığı için Polikistik Over Sendromu’nda da kan şekeri dengelenmesini sağlar.
Parkhinson hastalığının semptomların azaltır.
İlaç kullanan hastalarda uzman eşliği gerekir. Ketojenik diyet tek başına yapıldığında ciddi komplikasyonlara sebep olabilir. Örneğin; diyabet hastalarında kontrolsüz ketojenik diyet uygulanması hipoglisemi ataklarına sebep olabilir. Dolayısıyla ilaçlar ve diyet; doktor ve diyetisyen eşliğinde ayarlanmalıdır.
Ketojenik Diyet nasıl işler?
Bu diyette, düşük karbonhidrat alımından dolayı vücut enerji ihtiyacını yağlardan karşılar. Enerjiyi karbonhidratların yapı taşı olan glukozdan değil de ketonlardan elde eder. Bu da kan şekerinde düşmeye sebep olur.
Vücudun enerji ihtiyacını karbonhidratlar yerine yağlardan karşılaması sonucu keton cisimleri kanda yoğun miktarda bulunmaya başlar. Fazla keton cisimleri de idrar ve nefes yoluyla atılır.
Kilo verme noktasında normal ve yüksek karbonhidrat içeren diyetlere nazaran daha başarılıdır. Fakat yüksek yağ içeriğiyle karaciğer ve böbrek fonksiyonları takip edilerek ilerlenmesi gerekir. Bu da bir uzman eşliğinde olması gerektirdiğini bize ispatlar.
Diyet süreci
Diyette ilk 3 gün yorgunluk, baş ağrısı, bulantı, baş dönmesi, egzersiz yapmakta zorlanma durumlarının yaşanması beklenen bir durumdur. İlk 3 gün geçtikten sonra vücut ketozise girer.
Ketozise girildikten sonra daha enerjik bir diyet süreci başlayacaktır ve diyet daha doğru sonuçlar verecektir.
Ketojenik diyette görülen diğer bir etki ise kabızlıktır. Kabızlığın sebebi ise düşük lif içerikli beslenme ile ilişkilidir. Tam tahıllar ve kuru baklagiller lif içeriği yüksek besinlerdir. Ancak karbonhidrat grubuna girdikleri için bu diyette yasaklı besinler içerisindedir. Dolayısıyla konstipasyon yani kabızlık olması olası bir sonuçtur.
Kabızlık sorununu çözmek için ;
- Diyetisyeninizin önerisi ile probiyotik kullanılabilinir.
- Nar çiçeği çayı içmek kabızlığa iyi gelecektir.
- Su tüketimi arttırılabilir.
- Yürüyüş veya egzersiz ile desteklenebilir.
Ketojenik Diyette Oranlar Nasıl?
Ketojenik diyetin yağ, protein, karbonhidrat oranları yaklaşık olarak şöyledir.
Yağ %55-60
Protein %30-35
Karbonhidrat %5-10 oranında olmalıdır.
Tüketilen/Serbest Besinler
- Yumurta, peynir
- Et, tavuk, balık vb.
- Kuruyemişler, tohumlar
- Meyveler
- Sağlıklı yağlar
- Düşük karbonhidrat içeren sebzeler, yeşillik
Yasaklı Besinler
- Tahıllar ve tahıl içeren ürünler (pirinç, bulgur, ekmek, mısır vb.)
- Kuru baklagiller
- Yüksek karbonhidrat içeren sebzeler (patates, havuç vb.)
- Şekerli, işlenmiş ve paketli gıdalar
- Alkol
- Gazlı içecekler, şekerli içecekler vb.
Ne Kadar Süre ile Yapılabilir?
Etkisinin görülebilmesi için en az 2-3 hafta yapılması gerekmektedir.
Uzman kontrolünde 6-12 aya kadar devam edilebilir. Diyet aşamasında böbrek fonksiyonları gözlem altında olmalıdır.
Son olarak Ketojenik diyetten normal beslenme şekline bir anda geçmek sağlıklı bir durum değildir. Uzman eşliğinde ve kademeli olarak geçilmelidir.